ΟΛΓΑ ΚΑΛΟΓΡΗΑΔΟΥ
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Στην Τίνα Βαρουχάκη
Στην κλασική κιθάρα θα είναι φέτος αφιερωμένο το Art Campus 2019.
Γι΄αυτό υιοθετείται ο τίτλος: «Διεθνείς κιθαριστικές συναντήσεις» 8-14 Ιουλίου 2019, αντί του συνήθους: «Δελφικές Μουσικές Συναντήσεις». Αξίζει δε να υπογραμμισθεί, ότι είναι η πρώτη φορά που η κιθάρα βρίσκεται στο επίκεντρο αυτού του εξαιρετικού θεσμού, τον οποίο διοργανώνει επί σειρά ετών ο Σύλλογος «Οι Φίλοι της Μουσικής» στον Ομφαλό της γης, τους Δελφούς.
Την καλλιτεχνική επιμέλεια της διοργάνωσης, έχει η Αντιπρόεδρος του Συλλόγου, κυρία Έφη-Αβέρωφ Μιχαηλίδου. Όμως η «ψυχή» του art campus είναι η καθηγήτρια κλασικής κιθάρας και η επί πολλά χρόνια εξωτερική συνεργάτις του Συλλόγου Οι Φίλοι της Μουσικής, Όλγα Καλογρηάδου, με εξαιρετικές γνώσεις μουσικής και με μεγάλη εμπειρία στο τομέα της διοργάνωσης πολιτιστικών εκδηλώσεων ως πρώην στέλεχος του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών και καλλιτεχνική διευθύντρια της εταιρείας PrimeArt. «Θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι φέτος δεν δημιουργείται ένας νέος θεσμός γύρω από την κιθάρα (όπως είναι τα φεστιβάλ κιθάρας που γίνονται κάθε χρόνο στην Ελλάδα και στο εξωτερικό). Ο θεσμός - σαν ιδέα και διοργάνωση - είναι το ίδιο το Art Campus, το οποίο κάθε χρόνο έχει ένα άλλο θέμα. Συνεπώς όσοι κιθαριστές σκέφτονται ότι θα μπορούσαν να συμμετάσχουν του χρόνου, αυτό δεν θα είναι εφικτό!» τονίζει η κα Καλογρηάδου. Επίσης αξίζει να επισημανθεί, ότι οι Έλληνες συμμετέχοντες απαλλάσσονται της καταβολής διδάκτρων χάρη στην ευγενική χορηγία της Οικογένειας Γεωργίου Π. Λιβανού.
Σύμφωνα με την κυρία Καλογρηάδου, το ζητούμενο δεν είναι απλώς οι κιθαριστές να περάσουν μια εκπαιδευτική εβδομάδα διαμένοντας στο Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών και διδασκόμενοι από εγνωσμένου κύρους καθηγητές. Ως έμπειρη καθηγήτρια κλασικής κιθάρας, τονίζει ότι στο Art Campus των Δελφών οι σπουδαστές θα έχουν την επιπρόσθετη δυνατότητα να συμπράξουν με άλλα όργανα μουσικής δωματίου καθώς ο συγχρωτισμός μεταξύ μουσικών, η ανταλλαγή γνώσεων και εμπειριών, η κοινή πορεία και η συνεργασία για ένα κοινό σκοπό είναι η πλέον ενδεδειγμένη διαδικασία για να ξεφύγει η κιθάρα από τον εσωστρεφή χαρακτήρα της. Τελευταίο, αλλά όχι λιγότερο σημαντικό: Καλλιτεχνικοί σύμβουλοι της διοργάνωσης είναι τα μέλη του κιθαριστικού ντουέτου Λίζας Ζώη – Ευάγγελου Ασημακόπουλου, μαθήτρια των οποίων υπήρξε κάποτε και η ίδια η κυρία Καλογρηάδου. Εκεί μάλλον αποδίδεται η βαθιά γνώση, η προσοχή στη λεπτομέρεια, η ευσυνειδησία και ο επαγγελματισμός που τη διακρίνει σε κάθε τι που επιμελείται -της επικείμενης διοργάνωσης μη εξαιρουμένης.
«Η πρωτοτυπία του Art Campus έγκειται στο γεγονός ότι όλοι οι συμμετέχοντες, καθηγητές και σπουδαστές, μένουν στις εγκαταστάσεις του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών, εκεί όπου θα πραγματοποιηθούν όλες οι δράσεις. Πρόκειται για ένα εξαιρετικό συγκρότημα που ιδρύθηκε το 1977, με την έμπνευση και πρωτοβουλία του Κωνσταντίνου Καραμανλή με στόχο τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού και παγκόσμιου πνευματικού κέντρου στους Δελφούς. Διαθέτει ένα πλήρως εξοπλισμένο συνεδριακό κέντρο με πολλές αίθουσες για την διεξαγωγή όλων των master classes, ξεχωριστό κτίριο φιλοξενίας με ξενώνα και εστιατόριο και ένα μεγάλο θέατρο 1.000 θέσεων που φιλοξενεί εκδηλώσεις μεγάλου βεληνεκούς. Όλα αυτά βρίσκονται μέσα στη φύση του μοναδικού Δελφικού τοπίου που προσφέρει ηρεμία, συγκέντρωση και έμπνευση για μελέτη και δημιουργικό έργο.»
Τ.Β. To θερινό Αrt Campus του Συλλόγου «Οι Φίλοι της Μουσικής» στο Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών, συμπληρώνει φέτος πέντε χρόνια ζωής. Θα θέλατε να μας μιλήσετε για την ιστορία του θεσμού;
Ο.Κ. To Art Campus διοργανώθηκε για πρώτη φορά το 2012 και η ιδέα προέκυψε μετά από το τέλος ενός τριετούς εκπαιδευτικού προγράμματος του Συλλόγου Οι Φίλοι της Μουσικής που είχε τίτλο «Δράση εκτός έδρας 2009-2011» με το σύνθημα: «Ίσες ευκαιρίες για όλους». Η κυρία Έφη Αβέρωφ-Μιχαηλίδου, το τρίο Opus I (Δημήτρης Σέμσης, Γιάννης Τσανακαλιώτης και Αστέριος Πούφτης) και εγώ σαν υπεύθυνη της διοργάνωσης, επισκεφτήκαμε 12 μεγάλες πόλεις μέσα σε τρία χρόνια. Μετά από ακροάσεις και παράλληλα με ένα μουσικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα που παρουσίασε η κυρία Έφη Αβέρωφ-Μιχαηλίδου και το τρίο Opus I, γνωρίσαμε πολλά ταλαντούχα παιδιά που φοιτούσαν στα τοπικά ωδεία. Αυτοί που διακρίθηκαν σε κάθε μία από τις 3 χρονιές, επισκέφθηκαν και ξεναγήθηκαν στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, παρακολούθησαν και έδωσαν συναυλίες. Το 2012 που ολοκληρώθηκε η τριετής διάρκεια του προγράμματος, σκεφτήκαμε να συγκεντρώσουμε όλα τα παιδιά από τις 12 πόλεις που είχαν διακριθεί στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος για να συναντηθούν στον «Ομφαλό της Γης», τους Δελφούς. Εκεί γνωρίστηκαν για πρώτη φορά οι τρεις ομάδες, συνολικά 22 νέοι μουσικοί ηλικίας από 9 έως 20 ετών από τον Βόλο, την Καλαμάτα, τη Λαμία, την Πάτρα, την Αλεξανδρούπολη, τη Δράμα, την Καβάλα, την Καρδίτσα, την Λάρισα, την Κοζάνη, την Φλώρινα και την Ρόδο και γνώρισαν επίσης τους νέους μουσικούς της Camerata Junior από την Αθήνα, την 13η πόλη αυτής της «μουσικής αμφικτυονίας». Γνωρίζοντας εκ των προτέρων το επίπεδο των παιδιών, δημιουργήσαμε σύνολα εξ αποστάσεως στέλνοντας πάρτες των έργων που επιλέξαμε. Τα παιδιά τις μελέτησαν, έκαναν πρόβες στους Δελφούς, συμμετείχαν σε master classes (πιάνου με την Άννα Φεντόροβα, μουσικής δωματίου με τον Απόλλωνα Γραμματικόπουλο και ορχήστρας εγχόρδων με τους Δημήτρη Σέμση και Γουέντυ Κλάρκ), παρακολούθησαν διαλέξεις και σεμινάρια με τους Έφη Αβέρωφ-Μιχαηλίδου, Νίκο Τσούχλο, Αλέξανδρο Χαρκιολάκη, Στεφανία Μεράκου, έδωσαν συναυλίες, συνέπραξαν σαν σολίστ με την Camerata Junior (μετά από διαγωνισμό) και δημιούργησαν φιλίες και συνεργασίες που κρατούν μέχρι σήμερα. Πολλά από αυτά τα παιδιά συνέχισαν τις σπουδές τους σε Ακαδημίες του εξωτερικού και σήμερα είναι ολοκληρωμένοι μουσικοί. Δείτε ένα σύντομο βίντεο από την πρώτη αυτή διοργάνωση ART CAMPUS 2012
Τ.Β. Κάθε χρόνο το Αrt Campus έχει διαφορετική θεματολογία. Ποια ήταν η θεματολογία των προηγούμενων διοργανώσεων;
Ο.Κ. Το 2013 είχαμε masterclass λυρικού τραγουδιού με τη γερμανίδα σοπράνο Μαρλίς Πέτερσεν, masterclass μουσικής δωματίου με τον πιανίστα Χάρη Δημαρά και την Camerata Junior με τον Δημήτρη Σέμση και την Γουέντυ Κλάρκ. Το 2014 ήταν αφιερωμένο στα ξύλινα πνευστά για σολίστ και σύνολα (με καθηγητές τους Παναγιώτη Δράκο, Σπύρο Μουρίκη και Δημήτρη Κίτσο), κοντσέρτα με ορχήστρα εγχόρδων καθώς και μια πρώτη εκτέλεση έργου του Γ. Κουρουπού, ο οποίος το συνέθεσε ειδικά για την συναυλία του Art Campus στη Ρωμαϊκή Αγορά. Το Art Campus του 2015 θα ήταν μια συνεργασία με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, όπου οι seniors μουσικοί της ΚΟΑ και οι juniors μουσικοί της Camerata θα ερμήνευαν μαζί την Ημιτελή του Σούμπερτ υπό την διεύθυνση του Μίλτου Λογιάδη, αλλά και καταξιωμένοι σολίστ της ΚΟΑ θα συνέπρατταν με νέους έγχορδους και πνευστούς μουσικούς για να ερμηνεύσουν απαιτητικά έργα μουσικής δωματίου. Τελευταία στιγμή όμως ακυρώθηκε λόγω των ξαφνικών capital controls και της αναστάτωσης που δημιουργήθηκε σε όλες τις πολιτιστικές εκδηλώσεις και δράσεις εκείνης της περιόδου. Μετά υπήρξε μια διετής διακοπή και το Art Campus επανεκκίνησε πέρσι το 2018. Ο Δημήτρης Μπουζάνης και ο Πάρις Μέξης, με αφορμή το μαδριγάλι του Monteverdi «Ο Θρήνος της Αριάδνης», συνεργάστηκαν και δημιούργησαν ένα σκηνοθετημένο έργο με τίτλο: «Η Αριάδνη στους Δελφούς» σε ειδική μεταγραφή της σύνθεσης για γυναικείες φωνές. Συμμετείχαν 15 λυρικές τραγουδίστριες από όλη την Ελλάδα και το έργο παρουσιάστηκε στη συνέχεια στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.
«Η Αριάδνη στους Δελφούς» Δελφικές Μουσικές Συναντήσεις, Ιούλιος, 2018
Τ.Β. Φέτος η διοργάνωση γίνεται με επίκεντρο την κλασική κιθάρα. Πώς προέκυψε αυτή η ιδέα και σε τι αποσκοπεί;
Ο.Κ. Ξεκινώντας από το τέλος της ερώτησής σας, θα ήθελα να τονίσω ότι η φετινή διοργάνωση δεν αποσκοπεί σε κάτι διαφορετικό από την μέχρι τώρα φιλοσοφία του Art Campus. Δηλαδή, θα είναι και πάλι ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα για νέους ταλαντούχους μουσικούς αφιερωμένο στην κλασική κιθάρα. Η μόνη διαφορά, σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, έγκειται στο γεγονός ότι θα είναι διεθνές εξ ου και ο τίτλος του Art Campus 2019 «Διεθνείς κιθαριστικές συναντήσεις». Θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι φέτος δεν δημιουργείται ένας νέος θεσμός γύρω από την κιθάρα (όπως είναι τα φεστιβάλ κιθάρας που γίνονται κάθε χρόνο στην Ελλάδα και στο εξωτερικό). Ο θεσμός - σαν ιδέα και διοργάνωση - είναι το ίδιο το Art Campus το οποίο κάθε χρόνο έχει ένα άλλο θέμα. Συνεπώς όσοι κιθαριστές σκέφτονται ότι θα μπορούσαν να συμμετάσχουν του χρόνου, αυτό δεν θα είναι εφικτό!
Η φετινή ιδέα για το αφιέρωμα στην κιθάρα, δεν προέκυψε εξ αιτίας κάποιου ιδιαίτερου γεγονότος. Η κλασική κιθάρα είναι ένα όργανο ισότιμο και ισάξιο με όλα τα άλλα μουσικά όργανα και αποτελεί στις μέρες μας ένα από τα δημοφιλέστερα μουσικά όργανα με τεράστια απήχηση. Την αγαπούν και την τιμούν αναρίθμητοι σολίστ, συνθέτες, καθηγητές, σπουδαστές και βρίσκεται στο παγκόσμιο επίκεντρο πολλών καλλιτεχνικών δράσεων, όπως είναι οι συναυλίες, τα φεστιβάλ, τα master classes, τα σεμινάρια, οι διαγωνισμοί, έχει δε έντονη παρουσία στις ηχογραφήσεις, στα διεθνή μουσικά περιοδικά, στα social media και στα ΜΜΕ.
Ο Σύλλογος Οι Φίλοι της Μουσικής δεν θα μπορούσε να μην την συμπεριλάβει στις εκπαιδευτικές του δράσεις. Μάλιστα πέρσι, την συμπεριέλαβε στο πρόγραμμα των υποτροφιών του για μεταπτυχιακές σπουδές στο εξωτερικό. Προσωπικά, ως κιθαρίστρια, νοιώθω ευγνώμων για αυτές τις εξαιρετικές πρωτοβουλίες του Συλλόγου και τον ευχαριστώ θερμά!
Τ.Β. Ποιοι έχουν την ευθύνη σχεδιασμού της διοργάνωσης και πού έγκειται η πρωτοτυπία της;
O.Κ. Ο σχεδιασμός του Art Campus γίνεται συλλογικά. Την καλλιτεχνική επιμέλεια του προγράμματος έχει κατά κύριο λόγο η Αντιπρόεδρος του Συλλόγου κα. Έφη Αβέρωφ-Μιχαηλίδου, η οποία συνεργάζεται στενά με τον Διευθυντή του Συλλόγου κ. Αλέξανδρο Χαρκιολάκη και φυσικά τα πάντα συζητιούνται και εγκρίνονται από το Δ.Σ του Συλλόγου, το οποίο αποτελείται από εξέχουσες προσωπικότητες. Η προσωπική μου συμβολή αφορά εν μέρει στην κατάθεση ιδεών αλλά κυρίως στην διεύθυνση και οργάνωση της παραγωγής. Εκτός από κιθαρίστρια, τα τελευταία πολλά χρόνια δραστηριοποιούμαι επαγγελματικά σε αυτό τον τομέα. Φέτος, ο Σύλλογος Οι Φίλοι της Μουσικής προσκάλεσε ένα γνωστό και διεθνώς καταξιωμένο κιθαριστικό ντούο που είναι η Λίζα Ζώη και ο Ευάγγελος Ασημακόπουλος, των οποίων την καλλιτεχνική και εκπαιδευτική προσφορά εκτιμά ιδιαιτέρως, ώστε οι δύο αυτές μουσικές προσωπικότητες, υπό την ιδιότητα των καλλιτεχνικών συμβούλων, να συμβάλλουν με τις γνώσεις και την πείρα τους, αφ΄ενός στο σχεδιασμό των δράσεων του Art Campus αφ΄ετέρου στην επιλογή των προσκεκλημένων καθηγητών από το εξωτερικό. Φυσικά, θα διδάξουν και οι ίδιοι!
Ευάγγελος Ασημακόπουλος -Λίζα Ζώη
Η πρωτοτυπία του Art Campus έγκειται στο γεγονός ότι όλοι οι συμμετέχοντες, καθηγητές και σπουδαστές, μένουν στις εγκαταστάσεις του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών, εκεί όπου θα πραγματοποιηθούν όλες οι δράσεις. Πρόκειται για ένα εξαιρετικό συγκρότημα που ιδρύθηκε το 1977, με την έμπνευση και πρωτοβουλία του Κωνσταντίνου Καραμανλή με στόχο τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού και παγκόσμιου πνευματικού κέντρου στους Δελφούς. Διαθέτει ένα πλήρως εξοπλισμένο συνεδριακό κέντρο με πολλές αίθουσες για την διεξαγωγή όλων των master classes, ξεχωριστό κτίριο φιλοξενίας με ξενώνα και εστιατόριο και ένα μεγάλο θέατρο 1.000 θέσεων που φιλοξενεί εκδηλώσεις μεγάλου βεληνεκούς. Όλα αυτά βρίσκονται μέσα στη φύση του μοναδικού Δελφικού τοπίου που προσφέρει ηρεμία, συγκέντρωση και έμπνευση για μελέτη και δημιουργικό έργο. Αυτές οι συγκεκριμένες συνθήκες που σας περιέγραψα συμβάλλουν στην δημιουργία ενός κλίματος φιλικού, παιδαγωγικού και καλλιτεχνικού. Σπουδαστές και καθηγητές συμβιώνουν στον ίδιο χώρο, ζυμώνονται και αναπτύσσονται ιδέες, γίνονται συζητήσεις και δημιουργούνται μακροχρόνιες φιλίες αλλά και μελλοντικές συνεργασίες.
Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών
Τ.Β. Ποιό είναι το πρόγραμμα των δράσεων της φετεινής διοργάνωσης του Art Campus που είναι αφιερωμένη στην κλασική κιθάρα;
Ο.Κ. Κατ’αρχήν, βασική δράση του Art Campus είναι τα master classes για σόλο κιθάρα και τα master classes για μουσικά σύνολα. Απευθυνόμαστε σε υφιστάμενα ολιγομελή κιθαριστικά σύνολα (ντουέτα, τρίο, κουαρτέτα κλπ) και σε υφιστάμενα σύνολα μουσικής δωματίου για κιθάρα και άλλα όργανα (π.χ. ένα ντουέτο για βιολί και κιθάρα, ένα κουαρτέτο για κιθάρα και έγχορδα κλπ.)
Εάν όμως ένας κιθαριστής δεν έχει την δυνατότητα να συμμετέχει σε κάποιο σύνολο με το οποίο θα μπορούσε να έρθει στο Art Campus και επιθυμεί να αποκτήσει την εμπειρία ενός συνόλου (κιθαριστικού ή μουσικής δωματίου) τότε μπορεί να το δηλώσει στέλνοντας την σχετική αίτηση. Ανάλογα με τις αιτήσεις που θα λάβουμε θα οργανώσουμε εμείς μουσικά σύνολα και θα στείλουμε τις πάρτες στους ενδιαφερόμενους για να μελετηθούν εκ των προτέρων. Οι σπουδαστές αυτοί, ερχόμενοι στους Δελφούς, θα κάνουν πρόβες με τα υπόλοιπα μέλη του συνόλου τους και μαθήματα με τον αντίστοιχο καθηγητή. Για τα σύνολα μουσικής δωματίου, θα προσκαλέσουμε έγχορδους και πνευστούς μουσικούς για να τα στελεχώσουν. Προσωπικά θεωρώ ότι αυτή η δράση έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον και αποτελεί ένα από τα πρωτότυπα χαρακτηριστικά του Art Campus. Ελπίζω και εύχομαι να κινητοποιήσει τους κιθαριστές ώστε να αξιοποιήσουν την ευκαιρία που τους δίνεται.
Εκτός από τα master classes, θα υπάρχουν διαλέξεις που θα δοθούν από τους καθηγητές και από προσκεκλημένους όπως επίσης συναυλίες των καθηγητών και των σπουδαστών. Επί πλέον θα γίνουν δύο διαγωνισμοί στους οποίους θα συμμετάσχουν οι σπουδαστές (σολίστ και μουσικά σύνολα) με τα έργα που θα έχουν διδαχθεί στο Art Campus συν ένα τρίτος ειδικός διαγωνισμός για τους σολίστ με θέμα τα κοντσέρτα του Antonio Vivaldi που έχουν μεταγραφεί για κιθάρα και έγχορδα.
Η εβδομάδα θα κλείσει με μια επίσκεψη στον αρχαιολογικό χώρο και στο μουσείο των Δελφών.
Τ.Β. Στο ενημερωτικό έντυπο αναφέρετε ότι θα δοθεί έμφαση «στις πρωτότυπες σόλο συνθέσεις από την κλασική εποχή μέχρι σήμερα, και στις μεταγραφές έργων Ισπανών συνθετών, (καθώς και στο ρεπερτόριο που αφορά σε κιθαριστικά σύνολα και σε σύνολα μουσικής δωματίου για κιθάρα και άλλα μουσικά όργανα».) Αν αντιλαμβάνομαι σωστά, διαβλέπετε μια ανάγκη επιστροφής στην αισθητική του κλασικισμού. Αν ναι, για ποιους λόγους;
Ο.Κ. Το ρεπερτόριο της κλασικής κιθάρας ουσιαστικά αρχίζει από την κλασική εποχή μέχρι τις μέρες μας. Δυστυχώς από την κλασική και ρομαντική εποχή δεν κληρονομήσαμε τα αντίστοιχα αριστουργήματα των μεγάλων συνθετών που προτίμησαν τα άλλα μουσικά όργανα. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν πολλά σημαντικά έργα από συνθέτες όπως οι F.Sor, M. Giuliani, L. Legnani, G.Regondi, F.Tarrega κ.α. τα οποία όλο και περισσότεροι σολίστ της νέας κιθαριστικής γενιάς αναδεικνύουν στα ρεσιτάλ τους.
Υπάρχουν βέβαια μεταγραφές από τις εποχές της αναγέννησης και του μπαρόκ (π.χ. έργα του Bach) αλλά η ύπαρξη πολλών διαφορετικών μεταγραφών και εν τέλει αρκετών εκδοχών ως προς την αρμονική επεξεργασία, το ερμηνευτικό ύφος σε σχέση με την τεχνική, δακτυλοθεσία κλπ. μας προβλημάτισε και προτιμήσαμε να εντάξουμε στο πρόγραμμα του ρεπερτορίου μόνο τις μεταγραφές που αφορούν σε έργα Ισπανών συνθετών οι οποίες είναι γενικά αποδεκτές και αποδίδονται ικανοποιητικά από το όργανο.
Υπάρχει επίσης ένα καταπληκτικό πρωτότυπο ρεπερτόριο με έργα από την μετα-ρομαντική εποχή μέχρι σήμερα, την λεγόμενη νεοκλασική εποχή της κιθάρας, τα οποία οφείλουμε στον Andres Segovia με τις παραγγελίες που έκανε σε συνθέτες όπως οι F.M.Torroba, J.Turina, J.Rodrigo, M.Ponce, M.Castelnuovo Tedesco, H.Villa-Lobos κ.α. στον Julian Bream στον οποίο αφιέρωσαν έργα τους οι B.Britten, W.Walton, M.Arnold, H.W.Henze κ.α. και σε συνθέτες-κιθαριστές που έδωσαν μια νέα πνοή στο όργανο όπως ο Leo Brouwer, ο Roland Dyens κ.α. Όλα αυτά τα πρωτότυπα έργα γραμμένα ειδικά για την κιθάρα είναι πολύ σημαντικά και κατέχουν μια εξέχουσα θέση στο ρεπερτόριο του οργάνου. Πολλά από τα έργα που αφιερώθηκαν στους Andres Segovia και Julian Bream, όχι όλα, βλέπουμε ότι ολοένα και περισσότερο εκλείπουν από τα προγράμματα των ρεσιτάλ κιθάρας και μακάρι να επανέλθουν.
Τ.Β. Θα θέλατε να μας αναφέρετε ενδεικτικά αν υπάρχει κάποιος κατάλογος έργων που σκοπεύετε να προτείνετε στους συμμετέχοντες για μελέτη και παρουσίαση; Αν ναι, τι αισθητικής και εποχής ρεπερτόριο προτείνετε αφενός μεν για σόλο κιθάρα, αφετέρου δε, για σύνολα μουσικής δωματίου;
Ο.Κ. Δεν υπάρχει συγκεκριμένος κατάλογος έργων για να προταθεί στους ενδιαφερόμενους σολίστ και στα έτοιμα μουσικά σύνολα που θέλουν να δηλώσουν συμμετοχή. Για τους μεν σολίστ υπάρχει η γενική οδηγία του κανονισμού την οποία αναφέρατε στην προηγούμενη ερώτησή σας, τα δε σύνολα μπορούν να παρουσιάσουν όποια έργα επιθυμούν. Μόνο για τα σύνολα που θα διαμορφώσουμε εμείς, εφ’ όσον υπάρξει ικανός αριθμός αιτήσεων, θα σταλεί μια λίστα με έργα στους ενδιαφερόμενους κιθαριστές για να επιλέξουν.
Τ.Β. Κατά μια άποψη, το μέλλον της κλασικής κιθάρας προδιαγράφεται ως ευοίωνο μόνο υπό την προϋπόθεση ότι θα βγει από την εσωστρέφεια εντασσόμενη σε μουσικά σύνολα. Ποια είναι η άποψή σας;
Ο.Κ. Η κλασική κιθάρα καθιερώθηκε σαν ένα σολιστικό όργανο γιατί είναι πολυφωνικό όργανο, άρα μπορεί να υποστηρίξει μόνη της ένα έργο αλλά δεν είναι αυτός ο μοναδικός λόγος.... της λείπει ένα σοβαρό ρεπερτόριο μουσικής δωματίου και της λείπει η ένταση του ήχου! Λόγω της χαμηλής έντασης του ήχου της κιθάρας, οι κιθαριστές προτίμησαν να συμπράττουν μεταξύ τους και υπάρχουν εξαιρετικά ντουέτα, τρίο και κουαρτέτα κιθάρας. Όλοι αυτοί οι λόγοι, δημιούργησαν μια απομόνωση της κιθάρας από τον υπόλοιπο μουσικό κόσμο.
Είναι όμως μεγάλη η χαρά να παίζεις με άλλα όργανα και θεωρώ επίσης ότι είναι μεγάλη πηγή μουσικής γνώσης. Τα έργα που υπάρχουν για κιθάρα σε σύμπραξη με άλλα όργανα συνήθως δεν είναι δύσκολα ως προς την τεχνική τους και αρκετοί κιθαριστές τα υποτιμούν. Παρόλα αυτά, δεν είναι καθόλου εύκολο να παίζεις με ένα βιολί ή με ένα φλάουτο έστω κι αν το μέρος της κιθάρας φαντάζει αδιάφορο τεχνικά ή μουσικά! Τελευταία υπάρχει η τάση οι κιθαριστές να σχηματίζουν σύνολα μουσικής δωματίου αντιμετωπίζοντας το πρόβλημα της έντασης του ήχου με την ενίσχυση καθώς υπάρχουν πλέον πολύ βελτιωμένα συστήματα που ενισχύουν και αποδίδουν ικανοποιητικά τον ήχο της κιθάρας.
Τ.Β. Μεταξύ των καθηγητών περιλαμβάνονται τρείς διεθνούς φήμης σολίστ κλασικής κιθάρας: ο Γάλλος Gabriel Bianco, ο Ρώσος Rovshan Mamedkuliev και ο Κουβανός Marco Tamayo. Θα θέλατε να μας μιλήσετε γι΄αυτές τις προσωπικότητες της κλασικής κιθάρας;
Ο.Κ. Οι τρείς μουσικοί που αναφέρατε είναι κορυφαίοι κιθαριστές και καταξιωμένοι καλλιτέχνες της νεότερης γενιάς παγκοσμίως. Ο Gabriel Bianco και ο Rovshan Mamedkuliev έχουν αποσπάσει και οι δύο το Α’ βραβείο του διεθνούς διαγωνισμού Guitar Foundation of America (GFA) και πολλά πρώτα βραβεία σε άλλους διεθνείς διαγωνισμούς. Ο Bianco διδάσκει στο Κονσερβατουάρ του Άμστερνταμ και ο Mamedkuliev στην Μουσική Ακαδημία Maimonides της Μόσχας. Ο Marco Tamayo έχει κερδίσει τα Α’ βραβεία στους διαγωνισμούς Andres Segovia, Michelle Pittaluga-cita di Alessandria, Leo Brouwer και είναι καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Mozarteum του Salzburg και στο Landeskonservatorium του Klagenfurt. Όλοι τους έχουν εμφανιστεί σε πάρα πολλές συναυλίες και ρεσιτάλ και συνεχίζουν τις περιοδείες τους ανά τον κόσμο, διδάσκουν σε μεγάλες κιθαριστικές διοργανώσεις και διαθέτουν μια πλούσια δισκογραφία.
Gabriel Bianco (Γκαμπριέλ Μπιανκό)
GABRIEL BIANCO plays Introduction & Caprice by G.Regondi
Rovshan Mamedkuliev (Ρόβσαν Μαμετκούλιεφ)
ROVSHAN MAMEDKULIEV plays 5 Bagatelles by W. Walton
Marco Tamayo (Μάρκο Ταμάγιο)
MARCO TAMAYO plays concerto Aranjuez by J.Rodrigo
Τ.Β. Ποιες άλλες προσωπικότητες συμμετέχουν ως διδάσκοντες;
Ο.Κ. Εκτός από τους Gabriel Bianco, Rovshan Mamedkuliev και Marco Tamayo, θα διδάξουν η Λίζα Ζώη και ο Ευάγγελος Ασημακόπουλος που η πολυετής διδακτική τους πορεία έχει προσφέρει σπουδαίο παιδαγωγικό έργο καθώς κοντά τους απεφοίτησαν πολλοί γνωστοί κιθαριστές με καριέρα στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και ο Δημήτρης Σέμσης, ο εξάρχων της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών, ο οποίος θα διδάξει τα σύνολα μουσικής δωματίου.
Δημήτρης Σέμσης
Τ.Β. Ποιο επιθυμείτε να είναι το γνωστικό επίπεδο των συμμετεχόντων σπουδαστών που γίνονται δεκτοί στο art campus;
Ο.Κ. Σύμφωνα με τον κανονισμό, το επίπεδο των συμμετεχόντων θα πρέπει να είναι Ανωτέρας σχολής και άνω, με όριο ηλικίας τα 30 έτη. Αφορά δηλαδή τους κιθαριστές που βρίσκονται στο προπτυχιακό στάδιο των σπουδών τους, στους απόφοιτους των ωδείων και των ΑΕΙ και εν γένει σε όσους βρίσκονται στο σημείο εκκίνησης μιας επαγγελματικής πορείας.
Τ.Β. Mε ποια διαδικασία θα γίνει η επιλογή των συμμετεχόντων και τι πρέπει να περιλαμβάνει η αίτηση συμμετοχής;
Ο.Κ. Οι σπουδαστές που επιθυμούν να συμμετάσχουν στο Art Campus θα πρέπει να συμπληρώσουν και να στείλουν μία ή περισσότερες από τις τέσσερεις on line αιτήσεις (ΣΟΛΟ ΚΙΘΑΡΑ, ΣΥΝΟΛΑ ΚΙΘΑΡΑΣ, ΣΥΝΟΛΑ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΔΩΜΑΤΙΟΥ, ΚΙΘΑΡΙΣΤΕΣ ΓΙΑ ΣΥΝΟΛΑ). Υπάρχει επίσης μια πέμπτη αίτηση που αφορά τους ΑΚΡΟΑΤΕΣ. Όλες οι αιτήσεις είναι αναρτημένες στον ιστότοπο http://www.artcampus.net/ στον οποίο θα βρουν και τις λοιπές πληροφορίες της διοργάνωσης. Στην αίτηση θα πρέπει να γράψουν τα στοιχεία τους, το βιογραφικό τους, τρία έργα που θέλουν να παρουσιάσουν στο Art Campus, καθώς και να σημειώσουν τις επιλογές που τους προσφέρουμε.
Επί πλέον της αίτησης, κρίναμε ότι είναι αναγκαίο όλοι οι ενδιαφερόμενοι να στείλουν ένα σύντομο βίντεο μέχρι 7’ με έργα της επιλογής τους μέχρι τις 17 Μαΐου. Στην περίπτωση που ενδιαφερθούν πολλοί κιθαριστές κυρίως για την συμμετοχή τους σε σύνολα, θα λάβουμε υπ’ όψιν το επίπεδο των συμμετεχόντων προκειμένου να τους οργανώσουμε σε σύνολα και να στείλουμε έγκαιρα το ρεπερτόριο για την μελέτη. Επειδή υπάρχει περιορισμένος αριθμός δωματίων για την φιλοξενία των ενεργών σπουδαστών στο Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών (συνολικά μέχρι 70 άτομα για σολίστ και σύνολα) οι αιτήσεις θα αξιολογηθούν ως προς τα προαπαιτούμενα του κανονισμού και θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας για όλα τα master classes.
Ο ξενώνας και το εστιατόριο του Ευρωπαϊκού Πολιτιστικού Κέντρου Δελφών
Τ.Β. Στο ενημερωτικό σας έντυπο αναφέρετε ότι οι Έλληνες συμμετέχοντες δεν θα καταβάλουν δίδακτρα. Ποιο θα είναι το κόστος συμμετοχής τους;
Ο.Κ. Δεν θα καταβάλλουν δίδακτρα οι Έλληνες κιθαριστές. Ο Σύλλογος Οι Φίλοι της Μουσικής πραγματοποιεί το Art Campus με την ευγενική χορηγία της Οικογένειας Γεωργίου Π. Λιβανού.
Το κόστος συμμετοχής των Ελλήνων σπουδαστών για διαμονή σε δίκλινο δωμάτιο με ημιδιατροφή είναι για μια εβδομάδα €200 ανά άτομο και σε τρίκλινο δωμάτιο με ημιδιατροφή για μια εβδομάδα €165 ανά άτομο. Επίσης όσοι επιθυμούν, μπορούν να το δηλώσουν για να μεταβούν με πούλμαν στους Δελφούς το οποίο θα αναχωρήσει από το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών στις 8 Ιουλίου το πρωί και θα επιστρέψει από τους Δελφούς στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών στις 15 Ιουλίου το μεσημέρι. Το συνολικό κόστος μεταφοράς είναι €15 ανά άτομο.
Αίθουσα Δ. Μητρόπουλος – Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
Τ.Β. Ποιο θα είναι το βραβείο για όλους όσους διακριθούν στο πλαίσιο της διοργάνωσης;
Ο.Κ. Θεωρούμε ότι το καλύτερο βραβείο για ένα νέο μουσικό είναι η δυνατότητα να συμμετάσχει σε συναυλίες. Έτσι λοιπόν, ο Σύλλογος Οι Φίλοι της Μουσικής έχει ήδη δεσμεύσει την αίθουσα Δ. Μητρόπουλος στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών προκειμένου οι σολίστ και τα σύνολα που θα διακριθούν στους διαγωνισμούς να εμφανιστούν σε συναυλίες και ρεσιτάλ στη διάρκεια μιας μέρας αφιερωμένης στην κιθάρα, στις 9 Νοεμβρίου 2019.
Τ.Β. Προσφάτως είδε το φως της δημοσιότητας ένα σχέδιο νόμου του Υπουργείου Παιδείας για την απόκτηση Κρατικού Πιστοποιητικού Μουσικών Γνώσεων. Θα θέλατε να τοποθετηθείτε δημοσίως για το ζήτημα αυτό;
Ο.Κ. Η μουσική, όπως και οι επιστήμες, διδάσκεται με σύστημα και γνώση. Είναι πραγματικά πολύ κρίμα ένα ευρωπαϊκό κράτος όπως η Ελλάδα, να μην διαθέτει στην πολιτική εξουσία φωτισμένους ανθρώπους με ευαισθησία και αποφασιστική βούληση για την ουσιαστική αναβάθμιση και διαβάθμιση των μουσικών σπουδών που είναι ένας εκπαιδευτικός κύκλος, πολυετής και διαρθρωμένος με αρχή, μέση και τέλος. Έχουν ειπωθεί και έχουν γραφτεί πολλές απόψεις και προτάσεις επί του συγκεκριμένου θέματος, δεν νομίζω ότι έχω να προσθέσω κάτι περισσότερο σε κάτι που είναι τόσο αυτονόητο για κάθε σπουδαγμένο Έλληνα μουσικό αλλά είναι τόσο δύσκολο να γίνει κατανοητό από την ελληνική πολιτεία.
Τ.Β. Θα θέλατε να προσθέσετε κάτι για το οποίο δεν σας έδωσα την ευκαιρία;
Ο.Κ Θα ήθελα σας πώ ότι το ζητούμενο στο Αrt Campus δεν είναι να έρθει ένας νέος μουσικός για να επιβεβαιωθεί ότι «ναι, είμαι καλός». Το θέμα είναι να δοθεί η δυνατότητα σε ένα νέο μουσικό να βιώσει νέες μουσικές εμπειρίες, να γνωρίσει και να παίξει με άλλους μουσικούς, να κάνει συζητήσεις για θέματα τεχνικής, ήχου, ερμηνείας, να συνεργαστεί, να δει και να μάθει κάτι που πιθανώς δεν ξέρει.
Σας ευχαριστώ θερμά που μου δώσατε την ευκαιρία, μέσα από τις ερωτήσεις σας, να αναφερθώ αναλυτικά στο Art Campus και στις δράσεις του. Επίσης ευχαριστώ θερμά το TAR που είναι χορηγός επικοινωνίας του Art Campus, τον Νότη Μαυρουδή και τον Κώστα Γρηγορέα που κάνουν μια σπουδαία και σημαντική δουλειά στο TAR προσφέροντας ενημέρωση και πολύ ενδιαφέρουσα μουσική αρθρογραφία.
Τίνα Βαρουχάκη
varouchaki.tar@gmail.com
(8-14/7) Art Campus 2019 - Διεθνείς Κιθαριστικές Συναντήσεις, στους Δελφούς
Η ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ ΜΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ, ΕΔΩ:
https://www.artcampus.net/?lang=el
Προθεσμία αποστολής οn line αιτήσεων και βίντεο έως τις 17 Μαΐου 2019
Επικοινωνία: artcampusgr@gmail.com
Ακολουθήστε την σελίδα στο Facebook: @ArtCampus
ΧΟΡΗΓΟΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ TaR
Τεχνική επιμέλεια σελίδας Κώστας Γρηγορέας
(Η επιμέλεια του κειμένου είναι ευθύνη του αρθρογράφου)
_1.jpg)
